Korku, Görenin Gözünde Bulunur

Korku filmlerinde gözlerinizi kapatır mısınız? Ya da belki bir örümcek görüntüsü sizi döndürüp kaçırır mı? Bizi korkutan şeylere bakmaktan kaçınmak hem insanlar hem de hayvanlar için yaygın bir deneyimdir. Ancak bizi korktuğumuz şeylerden gözlerimizi kaçırmaya aslında ne sevk eder?

Tokyo Üniversitesi’ndeki yeni bir araştırma göre, bizi korkutan şeylerden gözümüzü kaçırmamızın nedeni beyindeki görsellikle ilgili olan bölgede bulunan belirli bir nöron kümesi olabilir. Araştırmacılar, Drosophila (meyve sineği) beyinlerinde bu nöronların “tachykinin” adı verilen bir kimyasal madde salgıladığını keşfettiler. Bu madde, sineğin potansiyel bir tehditle karşılaşmamak için hareketini kontrol etmeye yardımcı olduğu gibi görünmektedir. Meyve sineği beyinlerinin daha büyük memelilere benzeme sağlaması özelliğinin, insanların korkutucu durumlara nasıl tepki verdiğini daha iyi anlama konusunda yardımcı olabileceği belirtilmektedir.

“Biz Drosophila (meyve sinekleri) beyinlerinde korkunun görsel kaçınışa nasıl etki ettiğini belirleyen bir nöronel mekanizma keşfettik. Korkuyu, yaklaşık 20-30 nöronluk bir kümenin görseli düzenleyerek etkilediği görünüyor. Korku, insanlar dahil olmak üzere hayvan türlerinin tamamında görüşü etkilediği için, bulduğumuz mekanizma insanlarda da aktif olabilir.” diyor Tokyo Üniversitesi Biyolojik Bilimler Bölümü’nden Yardımcı Doçent Masato Tsuji.

Araştırmacılar, bir fiziksel tehdidi simüle etmek için hava üflemeleri kullanarak sineklerin yürüme hızının üfledikten sonra arttığını buldu. Sinekler seçenek sunulduğunda üflemesiz bir rotayı tercih ettiler, bu da onların üflemeleri bir tehdit olarak algıladığını (veya en azından onlardan kaçınmayı tercih ettiğini) gösteriyor. Araştırmacılar daha sonra sineğin sağında veya solunda, bir örümcek büyüklüğünde küçük bir siyah nesne yerleştirdi. Tek başına bu nesne davranışta bir değişiklik yapmadı, ancak hava üflemelerini takiben yerleştirildiğinde sinekler nesneye bakmaktan kaçındı ve onu arkalarına yerleştirerek hareket ettiler.

Bu kaçınma davranışının altında yatan moleküler mekanizmayı anlamak için araştırmacılar, belirli nöronların aktivitesini değiştirdikleri mutasyona uğramış sinekler kullandı. Mutasyona uğramış sinekler görsel ve motor fonksiyonlarını korurken, hava üflemelerinden kaçınmaya devam edip nesneye görsel olarak kaçınma ya da korkulu bir tepki vermiyorlardı.

“Bu, tachykinin adı verilen kimyasal maddeyi salgılayan nöron kümesinin görsel kaçınmayı aktive etmek için gerekli olduğunu gösterdi. Sineklerin nöron aktivitesini takip ettiğimizde, bir dalgalanma deseninde gerçekleştiğini görmek bizi şaşırttı, yani aktivite bir dalga gibi yukarı ve aşağı hareket etti. Nöronlar genellikle sadece aktivite seviyelerini artırarak işlev görür ve meyve sineklerinde dalgalanan aktivite bildirilmeleri son derece nadirdir çünkü bu kadar küçük ve hızlı ölçekte bunu tespit etmek için teknoloji yakın zamana kadar mevcut değildi.” diyor Tsuji.

Araştırmacılar, genetik olarak kodlanmış kalsiyum göstergeleri vererek sineklerin nöronlarının aktive olduğunda parlak bir şekilde parlamasını sağladılar. En son görüntüleme tekniklerinin yardımıyla, daha önce ortalamaya alınıp gözden kaçırılan ışığın değişen dalga benzeri desenini gördüler.

Araştırma ekibi, bu nöronların beyin içindeki daha geniş devrelerin neresine uyduğunu anlamak istiyor. Nöronlar bilinen bir görme bölgesinde bulunmalarına rağmen, araştırmacılar henüz bu nöronların hangi girişleri aldığını ve hangi yolla onları ilettiklerini, tehlikeli olarak algılanan nesnelerden görsel kaçınmanın düzenlenmesi için yapının neresine gönderdiklerini bilmiyorlar.

“Sonraki hedefimiz, görsel bilginin beyin içinde nasıl iletildiğini ortaya çıkarmak, böylece korkunun görüşü nasıl düzenlediğinin tam bir devre şemasını çizebiliriz” diyor Tsuji. “Bir gün, keşfimiz muhtemelen, anksiyete bozuklukları ve fobiler gibi abartılı korkudan kaynaklanan psikiyatrik bozuklukların tedavisine yardımcı olabilecek bir ipucu sağlayabilir.

https://www.sciencedaily.com/releases/2023/07/230713142102.htm